Οι Πόλεις των αντιθέσεων

Μόλις δύο μέρες ξεκούρασης και απόλαυσης του πολυπόθητου αθηναϊκού ήλιου και κατεύθυνση και πάλι προς το αεροδρόμιο για την συνέχεια αλλά και τέλος της τριλογίας. Αυτή την φορά δεν έχει καν ξημερώσει και το σπάνιο φαινόμενο της έντονης ερημιάς στους δρόμους της Αθήνας είναι ένα τοπίο που με μαγεύει. Είναι σαν να την βλέπω με άλλο μάτι μετά από τόσο καιρό εξωτερικό και σαν να νιώθω πως θα μου λείψει πιο έντονα αυτή τη φορά. Αυτό το ταξίδι διαφέρει κατά κάποιο τρόπο από τα προηγούμενα αφού είναι οργανωμένο απο μια ομάδα με κύριο σκοπό την επίσκεψη του ευρωκοινοβουλίου και της οποίας είμαι καλεσμένος. Η συνάντηση γίνεται στο αεροδρόμιο, επιβίβαση και αναχώρηση για Βρυξέλλες. Η πόλη μας υποδέχεται με ήλιο αλλά με δόντια αφού οι θερμοκρασία που αναγράφεται στο μεγάλο θερμόμετρο του αεροδρομίου δεν λέει να ξεπεράσει τους -3 βαθμούς.Ο Βέλγος οδηγός που μας παραλαμβάνει πάντως δεν φαίνεται να ενοχλείται και πολύ από το κρύο αφού σφυρίζει χαρούμενα ενώ φορτώνει τις βαλίτσες μας στο πούλμαν. "Δουλειά και ευτυχία" σκέφτομαι μέχρι που ανακαλύπτω πως μέσα στον αποθηκευτικό χώρο υπάρχει και ο βοηθός του ο οποίος τραβάει και τακτοποιεί τις βαλίτσες. "Μα αυτό είναι.. ".. "Ο 11χρόνος υιός μου" μου λέει γεμάτος υπερηφάνεια και καμάρι. "Δεν είναι όμως λίγο μικρός για τόσο βαριά δουλειά;" τον ρωτάω διακριτικά. "Φυσικά και δεν είναι, μόνο έτσι θα γίνει μεγάλος άντρας" μου απαντάει και αντί να το σχολιάσω απλά του χαμογελάω και ανεβαίνω στο λεωφορείο. Εργασία ανηλίκων και πόσο μάλλον μικρών παιδιών στην ίδια την καρδιά και πρωτεύουσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης! καλά πάμε!! Άφιξη στο κέντρο της πόλης αλλά τα δωμάτια στο ξενοδοχείο δεν είναι ακόμα έτοιμα και μιας και η ημέρα σήμερα είναι ελεύθερη ο αρχηγός της ομάδας μας προτείνει μια ολοήμερη εκδρομή σε μια άλλη πόλη του Βελγίου. Στον δρόμο για τον σταθμό του τρένου, περνάμε για πρώτη φορά από την επιβλητική και εορταστικά στολισμένη "Μεγάλη πλατεία" Grande Place την οποία όμως θα απολαύσουμε με την ησυχία μας κάποια άλλη μέρα. Μάλλον εδώ βρίσκεται και το πιο όμορφο σημείο της κατά τ' άλλα αδιάφορης, αρχιτεκτονικά, μεγαλούπολης. Εδώ βρίσκεται και το παλιό δημαρχείο που κατά τον μύθο έγινε και αιτία αυτοκτονίας του αρχιτέκτονά του όταν αντιλήφθηκε πως δεν χτίστηκε συμμετρικά. Τα σύντομα περαστικά βλέμματα αλλά και η όσφρηση μας προλαβαίνουν και διακρίνουν δεκάδες μαγαζάκια φρέσκιας σοκολάτας σκορπισμένα στα περιβάλλοντα στενάκια της πλατείας. Και αυτά σίγουρα θα τα επισκεφτούμε, λέω μέσα μου και προχωράω προς τον κεντρικό σταθμό. Η διαδρομή με το τρένο διαρκεί περίπου μια ώρα αφού πρώτα διασχίσουμε τα καταπράσινα και επίπεδα τοπία της - κάτω από το επίπεδο της θάλασσας - Βελγικής επαρχίας.Άφιξη στην μεσαιωνική πόλη της δυτικής Φλάνδρας, την παραμυθένια Μπριζ - Bruges γνωστή και ως "Βενετία του Βορρά"! Εδώ σε αντίθεση με τις Βρυξέλλες επικρατεί το Γοτθικό, αναγεννησιακό και μπαρόκ ύφος σε όλα τα κτίρια και το ποιο μοντέρνο που μπορεί να συναντήσει κανείς θα είναι μετά βίας κάποιο από τα ελάχιστα νεοκλασικά στις άκρες της πόλης. Προσφάτως ανακηρυγμένη από την UNESCO ως τόπος παγκόσμιας κληρονομιάς, η ολοκληρωτικά πεζοδρομημένη αυτή πόλη δεν ταλαιπωρείται καθόλου από αυτοκίνητα αφού μόνο ποδήλατα και άμαξες μπορεί κανείς να συναντήσει στα δρομάκια της.Το όνομα της σημαίνει Αγκυροβόλιο αφού στο παρελθόν υπήρξε και το σημαντικότερο λιμάνι της Φλάνδρας οπού και χτίστηκε και το πρώτο φρούριο για την αντιμετώπιση των τότε απειλητικών Βίκινγκς.Γεμάτη από πανέμορφα κανάλια αλλά και την περίφημη "λίμνη της αγάπης" η οποία κατοικείται μονίμως από κύκνους, η Μπριζ καταφέρνει να διατηρήσει αλλά και να σε ταξιδέψει πολλά χρόνια πίσω επιδεικνύοντας τους τότε ρομαντικούς ρυθμούς της εποχής.Η κεντρική της πλατεία κι αυτή διακοσμημένη εν όψη εορτών είναι ένα πραγματικό έργο τέχνης. Αποσπασμένος από την υπόλοιπη ομάδα την περπατώ και όσο την ανακαλύπτω τόσο πιο πολύ με μαγεύει. Έχει πολλές κρυφές ομορφιές και είναι σίγουρο πως αν δεν την περπατήσεις όλη δεν μπορείς να τις ανακαλύψεις. Μια από αυτές είναι και το άγαλμα της Παναγίας με τον Χριστό του Μιχαήλ Άγγελου κρυμμένο μέσα σε έναν από τους πολλούς καθεδρικούς ναούς της.Ο ήλιος δύει σιγά σιγά και εκεί η Μπριζ θα μεταμορφωθεί σε κάτι που πιο εύκολα θα συναντούσε κανείς σε παραμύθι. Μια φωτισμένη ζωγραφιά με παστέλ χρώματα, σαν πολύχρωμα ζαχαρωτά που διακοσμούν μπισκοτένια σπιτάκια.Η ώρα όμως περνάει και πρέπει να επιστρέψουμε. Επιστροφή στην πρωτεύουσα και πάλι διασχίζουμε την φωταγωγημένη πλέον Grande Place. Εδώ μας περιμένει μια μεγάλη έκπληξη. Είναι δύσκολο να το περιγράψω και πιστεύω πως ούτε η φωτογραφίες αλλά ούτε και το βίντεο που πρόσθεσα πιο κάτω μπορούν. Να το πω "φαντασία" η να το πω "όνειρο". Δεν έχω ξαναδεί κάτι παρόμοιο στη ζωή μου και σίγουρα δεν το περίμενα. Η Μεγάλη πλατεία έχει μεταμορφωθεί σε μια φαντασμαγορική συναυλία ήχου και φωτός. Για αρκετά λεπτά έχουμε μείνει όλοι άναυδοι με το θέαμα και απλά προσπαθούμε να απολαύσουμε τις εικόνες. Η πλατεία χορεύει κυριολεκτικά με τα χρώματα που ντύνουν τα κτίρια και που αλλάζουν αρμονικά με τους ρυθμούς της μουσικής. Από τα μεγάφωνα ακούγονται οι Τέσσερις εποχές του Βιβάλντι, οι Γάμοι του Φίγκαρο του Μότσαρτ, η Κάρμεν του Μπιζέ με την φωνή της Μαρία Κάλλας ενώ το πολυαγαπημένο Nessun Dorma του Puccini με ανατριχιάζει. Δεν είναι ανάγκη να είσαι φίλος της όπερας για να την λατρέψεις αυτή τη στιγμή. Νιώθω μαγεμένος όπως ο Οδυσσέας από τις φωνές των σειρήνων μόνο που εγώ δεν αντιστέκομαι, απλά αφήνομαι. Η βραδιά δεν θα μπορούσε να έχει τελειώσει με καλύτερο τρόπο. Την επόμενη μέρα είναι η μέρα του ευρωκοινοβουλίου. Το προγραμματισμένο μας ραντεβού είναι το μεσημέρι άρα το πρωί μένει και πάλι ελεύθερο για μια επίσκεψη στην πόλη. Η Grande Place και πάλι μπροστά μας και τώρα ανακαλύπτω πως εκτός από μαγαζιά σοκολάτας, έχει και πάρα πολλά ελληνικά εστιατόρια. Μετά από κάποιες αποτυχημένες προσπάθειες καθοδήγησης προς την τοποθεσία του περίφημου Mannequin Pis, αποφασίζω να χρησιμοποιήσω τα μεγάλα μέσα. "Καλημέρα" φωνάζω στα ελληνικά σε κάποιον κύριο που καθάριζε τα τζάμια του εστιατορίου του. "Καλημέρα φίλε" μου απαντά ενθουσιασμένος! Το ένστικτό μου δεν έπεσε έξω, επρόκειτο πράγματι για Έλληνα. "Μήπως ξέρετε πως μπορώ να πάω προς το mannequin pis γιατί ο συγκεκριμένος χάρτης δεν το αναφέρει και προηγουμένως που ρωτούσα έπεσα σε τουρίστες και Φλαμανδούς και δεν μιλούσαν ούτε γαλλικά ούτε αγγλικά". "Εδώ πιο κάτω είναι αλλά τι το θέλεις να δεις ένα άγαλμα που κατουράει;" με ρωτάει γελώντας. "Μα είναι το έμβλημα της πόλης, να μην το δω;;;" του απαντάω και με την σειρά του μου δείχνει την ακριβή τοποθεσία του.Πολύ μικρότερο απ' ότι το περίμενα και ούτε άξιο του μύθου του που θέλει το μικρό παιδί να κατουρήσει την κεντρική πλατεία για να σβήσει και να την γλιτώσει από τις φωτιές που την απειλούσαν. Παντού όμως υπάρχει ένας μύθος, γιατί όχι και στις Βρυξέλλες; Το περπάτημα συνεχίστηκε για μια σύντομη εξερεύνηση της υπόλοιπης πόλης και επιστροφή στο ξενοδοχείο για το ραντεβού μας. Το υπερμοντέρνο κτίριο του ευρωκοινοβουλίου είναι αναμφισβήτητα εντυπωσιακό σαν κατασκευή αλλά δεν με πείθει για κάτι παραπάνω. Μετά από έναν σύντομο σωματικό έλεγχο ο οποίος προς μεγάλη μας έκπληξη ήταν πολύ πιο απλός από τον έλεγχο ασφαλείας του αεροδρομίου, και αφού απομυθοποιήσω και από κοντά το "μεγαλείο" της ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, περνάμε στους εσωτερικούς χώρους."Ώστε εδώ είναι που κάνουν τις μεγάλες διαπραγματεύσεις; Εδώ είναι που παίρνονται οι σημαντικές αποφάσεις που επηρεάζουν άμεσα τη ζωή μας; Από εδώ βγαίνουν τα νομοσχέδια οι συνθήκες και οι κανόνες;" Αφού περάσουμε τους ψυχρούς διαδρόμους με μόνη διακόσμηση τους τις σημαίες απ' όλες τις χώρες μέλη, οδηγούμαστε επιτέλους στην αίθουσα μας.Εκεί η χαμογελαστή υπάλληλος της κομισιόν θα έρθει και θα μαζέψει όλες τις ταυτότητές μας για να τις περάσουν από εξονυχιστικό έλεγχο και να ψάξουν όπως μας είπε ένα ένα τα ονόματα μας στα αρχεία του ευρωπαϊκού μητρώου. Και τι θα βρουν; Η ομάδα συζήτησε με τους διάφορους ευρωβουλευτές για τους προβληματισμούς της για περίπου μια ώρα. Από τα πιο σημαντικά που άκουσα και με βοήθησε να απομυθοποιήσω ακόμα πιο πολύ το όλο ευρωσκηνικό ήταν η φράση "εδώ μέσα αν μας δείτε να μιλάμε μεταξύ μας, δεν θα μπορούσατε να ξεχωρίσετε τις πολιτικές πεποιθήσεις κανενός ευρωβουλευτή γιατί όλοι μας λέμε το ίδιο. Δεν υπάρχει αριστερά και δεξιά, δεν υπάρχουν διαφορές." "Μήπως αυτή η ομοφωνία σημαίνει πως δεν υπάρχει και ελπίδα;" ήμουν έτοιμος να του πω αλλά ως καλεσμένος δεν θα ήταν σωστό να πάρω θέση. Αφού τελείωσε ο διάλογος, η ξενάγηση των εγκαταστάσεων συνεχίστηκε καταλήγοντας μέσα στην κεντρική αμφιθεατρική αίθουσα του κοινοβουλίου οπού γινόταν και μία συνεδρίαση. Φεύγοντας, περάσαμε από το μαγαζάκι με τα σουβενίρ οπού μπορούσες να βρεις τα πάντα με την ευρωπαϊκή σημαία. Κουμπαράδες, φλυτζάνια, μπλούζες, καραμέλες.. τα πάντα! Αυτό που δεν κατάλαβα και που μάλλον ποτέ δεν θα καταλάβω είναι γιατί ανάμεσα στα μικρά αναμνηστικά σημαιάκια βρίσκεται και η αμερικάνικη σημαία; Μάλλον κάτι μου έχει ξεφύγει στην όλη υπόθεση. Η βραδιά συνεχίστηκε σε βελγικό εστιατόριο και στη συνέχεια για ποτό σε κουβανέζικο... ναι κουβανέζικο μπαρ. Κομισιόν σου λέει μετά... Η επόμενη μέρα αξιοποιείται με μια μονοήμερη εκδρομή στην ονειρική Αμβέρσα - Antwerp και έτσι θα έχω και την ευκαιρία να συναντήσω μια πρώην συνάδελφο και πολύ καλή μου φίλη που έχω να δω εδώ και δέκα χρόνια. Η Αμβέρσα είναι το σημαντικότερο λιμάνι της χώρας αλλά για πολλούς είναι γνωστή και ως ως "Διαμαντούπολη" αφού συγκεντρώνει τα περισσότερα διαμαντοπωλεία του Βελγίου αλλά και της Ευρώπης.Η γενέτειρα του Ρούμπενς μας υποδέχεται με έναν διαφορετικό αλλά πάντα εντυπωσιακό σταθμό τρένου που καταφέρνει και συνδυάζει το σύγχρονο με το κλασσικό σε πλήρη αρμονία. Λίγα μέτρα από τον κεντρικό σταθμό βρίσκεται ο - κατά τους Βέλγους μεγαλύτερος - ζωολογικός κήπος της Ευρώπης μόνο που ο περιορισμένος μου χρόνος δεν μου επιτρέπει να το τεκμηριώσω. Η δεύτερη εντύπωση της πόλης όμως με προβληματίζει λίγο αφού διασχίζοντας τις κεντρικές λεωφόρους αντικρίζω τα πρώτα από τα πολλά καταστήματα διαμαντιών... Δεν μπορώ να ξεχάσω ένα ρεπορτάζ που είχα δει τα σχολικά μου χρόνια σχετικά με το βρώμικο εμπόριο διαμαντιών, τις αιματοχυσίες, την σκλαβιά και τους εμφύλιους... πολύ πριν το κινηματογραφικό "Ματωμένο διαμάντι", που έγινε αφορμή να μου γίνει αποκρουστικός ο συγκεκριμένος "πολύτιμος" λίθος αλλά και να χάσει την όποια άξια του για μένα.Οι καλύτερες εντυπώσεις όμως δεν αργούν να επανέλθουν όταν μπαίνω στην παλιά πόλη της Αμβέρσας. Εδώ επικρατεί μια εντελώς διαφορετική κατάσταση πολύ πιο πολύτιμη από τα διαμάντια. Γύρω από κάθε πλατεία βλέπω συγκεντρωμένους διάφορους καλλιτέχνες οι οποίοι άθελα τους μου θυμίζουν μια άλλη αγαπημένη μου καλλιτέχνιδα που έχει το μοναδικό χάρισμα να μεταφέρει την τέχνη από τους δρόμους στον κυβερνοχώρο. Θα ήθελα πολύ να δει κι αυτή αυτά που βλέπω... είμαι σίγουρος πως θα είχε πολλά να "ζωγραφίσει" και να μεταφέρει.Η Αμβέρσα μετράει περίπου 1000 χρόνια ιστορίας, κάτι που διαπιστώνεται εύκολα από τα παλιά τις κτίρια, καθεδρικούς ναούς και κάστρα που συναντά κανείς από την αρχή της πόλης μέχρι και το λιμάνι.Στο λιμάνι θα συναντήσω και την φίλη μου με την οποία μετά τις πρώτες μας αναμενόμενες συγκινήσεις θα κάνουμε βόλτα παρέα σαν να μην είχαν περάσει δέκα χρόνια. "Εδώ είναι το άγαλμα του Ρωμαίου στρατιώτη που σκότωσε τον Γίγαντα που αποκεφάλιζε όσους ψαράδες περνούσαν το ποτάμι χωρίς να του καταβάλουν τον φόρο που τους είχε επιβάλει" μου λέει χαμογελώντας. "Έναν τέτοιον χρειαζόμαστε κι εμείς στην Ελλάδα για να αναλάβει τον γίγαντα με τους αυξανόμενους φόρους μας" της λέω και γελάμε.Μια σύντομη στάση για το απαραίτητο ζεστό κρασί που μας θυμίζει τις παλιές εποχές μας στην Αθήνα και η ώρα της επιστροφής γίνεται πλέον καταπιεστική χωρίς να μου αφήνει περιθώρια ούτε για μια επίσκεψη στο μουσείο του Ρούμπενς. Χαιρετώ την όμορφη αυτή στιγμή και πόλη και αποχωρώ για Βρυξέλλες και την πτήση της επιστροφής. Σύντομο ταξίδι.. σκέφτομαι.. αλλά άξιζε πραγματικά.